Prace szczególnie niebezpieczne - wykaz, obowiązki i wymagania

Prace szczególnie niebezpieczne wiążą się z dużym ryzykiem utraty zdrowia, a nawet życia. Każdego roku wiele osób cierpi w wyniku wykonywania niektórych prac. Pomimo obowiązujących przepisów i procedur bezpieczeństwa, wiele firm nie podejmuje odpowiednich działań w celu minimalizacji ryzyka związanego z wykonywanymi przez pracowników obowiązkami.

Czym są prace szczególnie niebezpieczne?

Do prac szczególnie niebezpiecznych zalicza się prace związane z wysokim ryzykiem wypadkowym. Wyróżniają się konkretną specyfiką wykonywania obowiązków, wykorzystaniem materiałów niebezpiecznych albo warunkami miejscowymi.

Prace szczególnie niebezpieczne to:

prace określone w ogólnych albo branżowych przepisach bhp jako szczególnie niebezpieczne,
określone jako szczególnie niebezpieczne w instrukcjach eksploatacji urządzeń i instalacji,
pozostałe prace o zwiększonym zagrożeniu lub wykonywane w utrudnionych warunkach,
uznane przez pracodawcę za szczególnie niebezpieczne.

Według ogólnych przepisów bhp do kategorii zalicza się roboty budowlane, rozbiórkowe, remontowe i montażowe prowadzone bez wstrzymania ruchu zakładu pracy lub jego części, prace na wysokości oraz przy użyciu materiałów niebezpiecznych, a także w zbiornikach, kanałach, wnętrzach urządzeń technicznych i innych niebezpiecznych przestrzeniach zamkniętych.

Obowiązki pracodawcy dotyczące prac szczególnie niebezpiecznych

Pracodawca ma obowiązek zadbać o bezpośredni nadzór nad pracami oraz zapewnić wymagane środki zabezpieczające - organizacyjne i techniczne. W tym celu należy wykorzystać środki ochrony zbiorowej, a jeżeli będzie konieczność również środki ochrony indywidualnej, np. urządzenia chroniące przed upadkiem z wysokości.

Zgodnie z przepisami pracodawca powinien również przeprowadzić instruktaż pracowników. Niezbędny jest m.in. podział pracy, określenie wymagań dotyczących bezpieczeństwa oraz higieny pracy w odniesieniu do czynności, a także wskazanie, jak należy postępować w sytuacjach krytycznych.

Do obowiązków pracodawcy zalicza się również tworzenie oraz aktualizowanie wykazu prac szczególnie niebezpiecznych.

Prace szczególnie niebezpieczne - przykłady

Prace na wysokości - jak np. praca na dachu, na rusztowaniu, na wieży czy na linie, która niesie ze sobą ryzyko upadku i obrażeń ciała.
Prace związane z obsługą maszyn i urządzeń - jak np. praca przy tokarkach, wiertarkach, piłach czy prasa.
Prace związane z substancjami niebezpiecznymi - jak np. praca w zakładach chemicznych, rafineriach czy w magazynach z materiałami łatwopalnymi. Wymagają one stosowania specjalnych zabezpieczeń, a niewłaściwe postępowanie może prowadzić do poważnych zagrożeń dla zdrowia i życia.
Prace w miejscach o ograniczonej przestrzeni - jak np. praca w tunelach, zbiornikach, rurociągach czy studniach.

Popularne wpisy

Jak ocenić obciążenie psychiczne na stanowisku pracy?

Pracownik może być narażony na czynniki uciążliwe, czyli mające wpływ na spadek sprawności fizycznej oraz psychicznej. W ramach obciążenia psychicznego na stanowisku pracy wyróżnia się obciążenie umysłu, niedociążenie i przeciążenie percepcyjne, a także obciążenie emocjonalne występujące przede wszystkim w przypadku pracy umysłowej. Jak prawidłowo ocenić stopień obciążenia?

Jednoosobowa działalność gospodarcza a szkolenie BHP - czy jest wymagane?

Osoby planujące rozpoczęcie jednoosobowej działalności gospodarczej muszą spełnić określone wymagania i dopełnić wskazanych formalności. Forma pozwala sprawdzić się w roli przedsiębiorcy oraz przetestować wybrany pomysł na biznes. Co roku otwiera się nawet kilkaset tysięcy JDG. Czy przy prowadzeniu jednoosobowej działalności gospodarczej potrzebne jest szkolenie bhp?

Kiedy i jak należy wypełnić statystyczną kartę wypadku?

Uzupełnienie statystycznej karty wypadku przy pracy należy do obowiązków pracodawcy. Od 1 stycznia 2023 r. dostępny jest nowy formularz zgodnie z Rozporządzeniem Ministra Rodziny i Polityki Społecznej z dnia 9 grudnia 2022 r. w sprawie statystycznej karty wypadku przy pracy.

Najważniejsze prawa i obowiązki pracownika w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy

W zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy obowiązki dotyczą nie tylko pracodawców, ale również pracowników. Decydując się na zatrudnienie należy zapewnić pracownikowi dostęp do szkolenia wstępnego z zakresu bhp jeszcze przed dopuszczeniem do pracy.

Kontrola Państwowej Inspekcji Pracy - przebieg, kompetencje, wymagania

Państwowa Inspekcja Pracy to organ powołany do kontroli oraz nadzoru nad przestrzeganiem prawa pracy, a przede wszystkim obszaru bezpieczeństwa i higieny pracy. Warto pamiętać, że inspektor pracy nie musi uprzedzać pracodawcy o planowanej wizycie, a kontrola może odbyć się w dowolnym dniu o każdej porze.

Kto odpowiada za BHP przy pracy zdalnej?

Pandemia sprawiła, że praca zdalna na stałe wpisała się w rzeczywistość pracowników. Część zatrudnionych wykonuje obowiązki w pełni zdalnie, inni w trybie hybrydowym. Wraz z rosnącą popularnością pracy zdalnej pojawiła się konieczność regulacji najważniejszych kwestii. Kto odpowiada za BHP przy pracy zdalnej? Co powinien wiedzieć pracodawca o bezpieczeństwie i higieny pracy podczas tzw. home office?