Jak zarządzać czynnikami chemicznymi w miejscu pracy?

Czynniki chemiczne w miejscu pracy należą do grupy, która może mieć negatywny wpływ na zdrowie, a nawet życie pracowników. Pojawiają się nie tylko w dużych przedsiębiorstwach produkcyjnych, ale także w wielu innych branżach. Czym są czynniki chemiczne i w jaki sposób można z nich korzystać?

Czynniki środowiska pracy

Czynniki wpływające na pracownika zostały podzielone na dwie kategorie. Do pierwszej zalicza się czynniki mogące wywołać urazy albo wypadki przy pracy. Do drugiej zalicza się czynniki szkodliwe lub uciążliwe, które mogą doprowadzić do chorób zawodowych albo spadku sprawności fizycznej oraz psychicznej.

W jakim stopniu czynniki zagrażają pracownikowi? Poziom wpływu zależy od intensywności oddziaływania, czasu, częstotliwości, sposobu przyjmowania czy indywidualnych cech pracownika jak wiek albo płeć.

Czynniki chemiczne

Czynniki chemiczne w środowisku pracy występują w wielu branżach, np. przemyśle chemicznym, budownictwie, sprzątaniu, stolarstwie, szpitalach i laboratoriach, lakierniach czy warsztatach samochodowych. Mogą występować w postaci gazów, par, cieczy, ciał stałych albo aerozoli. W większości przypadków wchłanianie odbywa się przez drogi oddechowe, ale także skórę oraz układ pokarmowy.

Państwowa Inspekcja Pracy zwraca uwagę, że zgodnie z przepisami za substancje niebezpieczne uznaje się m.in. substancje i mieszaniny o właściwościach wybuchowych lub utleniających, łatwopalne, toksyczne, szkodliwe, żrące, drażniące, uczulające, rakotwórcze, mutagenne, działające szkodliwie na rozrodczość i niebezpieczne dla środowiska.

Jak stosować środki chemiczne?

Zgodnie z przepisami pracodawca ma obowiązek ustalić stopień szkodliwości substancji niebezpiecznych oraz zastosować odpowiednie środki profilaktyczne. Niezbędne jest dokonanie oceny ryzyka zawodowego związanego z pracą w narażeniu na czynniki chemiczne. Ocena musi zawierać m.in. niebezpieczne właściwości czynnika chemicznego.

Przepisy wskazują, że nie ma możliwości wykorzystywania substancji chemicznych, a także ich mieszanin bez odpowiedniego oznakowania pozwalającego na identyfikację materiałów. W organizacji muszą zostać przygotowane spisy posiadanych substancji oraz mieszanin, a także karty charakterystyki oraz opakowania zabezpieczające w tym także przed wybuchem i pożarem. Pracodawca musi zadbać o odpowiednie środki zapewniające ochronę zdrowia i życia pracowników używających wskazanych materiałów.